Zgodnie z przepisami art. 169 ust. 3 ustawy z dnia 14 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800 z późn. zm.), zwanej dalej „Ustawą”, zamieszczenie w publicznie dostępnym spisie abonentów1 danych identyfikujących abonenta będącego osobą fizyczną, zwanego dalej „Abonentem”, może nastąpić wyłącznie po uprzednim wyrażeniu przez niego zgody na dokonanie tych czynności. Jednocześnie, stosownie do art. 174 Ustawy, jeżeli przepisy wymagają wyrażenia zgody, nie może ona być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści.
Z treści tych przepisów nie wynika jednoznacznie, czy zgoda, o której mowa, powinna być udzielana przed każdorazowym przekazaniem danych konkretnemu przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu do świadczenia usługi biura numerów lub usługi spisu abonentów, czy też powinna być udzielana jednorazowo na potrzeby świadczenia konkretnych usług, tj. biura numerów i spisu abonentów, ale świadczonych przez różnych przedsiębiorców telekomunikacyjnych.
W pierwszym przypadku dostawca usług udostępniający dane swoich Abonentów uprawniony byłby przekazać dane wyłącznie przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu wskazanemu w oświadczeniu Abonenta. W celu udostępnienia innemu przedsiębiorcy tych danych konieczne byłoby uzyskanie kolejnej zgody od Abonenta.
W praktyce, kiedy doszłoby do wielokrotnego udostępniania przez dostawcę usług danych swoich Abonentów, Abonent, do którego kierowane byłyby liczne wnioski o wyrażenie zgody na udostępnienie danych, mógłby przyjąć bierną postawę i nie odpowiadać na kierowane wystąpienia dostawcy usług w tej sprawie. Prowadziłoby to do niezamierzonego wykluczenia danych Abonenta, który nie wypowiedział się w sprawie, ze spisu abonentów lub biura numerów danego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. Ponadto dostawcy usług musieliby tworzyć osobne bazy danych dla poszczególnych przedsiębiorców telekomunikacyjnych, w których znajdowaliby się za każdym razem inni abonenci.
Wobec powyższego, kierując się interesem abonenta, potrzebą uproszczenia czynności udzielenia zgody oraz efektywnego świadczenia przez innych przedsiębiorców usługi biura numerów lub usługi spisu abonentów, Prezes UKE stoi na stanowisku, iż zgoda udzielana jest raz na świadczenie konkretnych usług niezależnie od przedsiębiorcy je świadczącego, a z jej treści wynikałoby prawo dostawcy usług do wielokrotnego udostępniania danych jego Abonentów innym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym w celu świadczenia usługi biura numerów lub usługi spisu abonentów. W tym przypadku przedsiębiorca telekomunikacyjny, na rzecz którego następowałoby przekazanie danych abonenta, zostałby określony w sposób ogólny, poprzez oznaczenie świadczonych usług, tj. usługę biura numerów lub usługę spisu abonentów.
Rozwijając powyższą koncepcję Prezes UKE stwierdza, że zgoda udzielona w ten sposób powinna zawierać oświadczenie Abonenta w następujących kwestiach:
-
zakresu danych, które mogą być udostępniane (zgoda na udostępnienie danych określonych w art. 169 ust. 1 Ustawy bądź ich rozszerzenie),
-
usług, do świadczenia których dane mogą być wykorzystane (biuro numerów lub spisu abonentów),
-
przedsiębiorców telekomunikacyjnych, którym dane mogą być udostępniane (określonych ogólnie poprzez wskazanie rodzaju świadczonych usług, bez podawania konkretnej firmy).
Dodać w tym miejscu należy, że stosownie do art. 174 Ustawy, zgoda nie ma charakteru trwałego i może być w każdym czasie odwołana w sposób prosty i wolny od opłat. Należy wobec tego poinformować abonenta o przedmiotowym prawie na etapie uzyskiwania jego zgody.
W ocenie Prezesa UKE, zgoda tak udzielona pozostanie w zgodzie z brzmieniem art. 169 ust. 3 oraz art. 174 Ustawy i jednocześnie jest korzystna dla:
-
dostawcy usług, na którym na podstawie art. 67 ust. 1 Ustawy, ciąży obowiązek udostępniania danych o swoich abonentach przedsiębiorcom telekomunikacyjnym świadczącym usługę biura numerów lub usługę spisu abonentów, gdyż prowadzi do uproszczenia procesu uzyskiwania, monitorowania i rejestrowania zgód, co spowoduje spadek kosztów po jego stronie,
-
Abonentów, ponieważ nie będą oni wielokrotnie nękani przez swojego dostawcę usług o wyrażanie kolejnej zgody oraz zapewni zamieszczenie ich danych w różnych spisach abonentów lub biurach numerów świadczonych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych,
-
przedsiębiorców telekomunikacyjnych, świadczących usługę biura numerów lub usługę spisu abonentów, gdyż każdy z nich uzyska dostęp do takiej samej bazy danych o abonentach danego dostawcy usług, co z kolei stworzy warunki do równoprawnej konkurencji na rynku usług biura numerów i spisu abonentów.
Podkreślić również należy, że uzyskiwanie jednej zgody o treści uniwersalnej nie będzie naruszało uprawnień Abonentów, gdyż ustawodawca wprowadził daleko idącą ochronę interesów abonentów, związanych z przekazywaniem danych abonentów do świadczenia usługi spisu abonentów lub usługi biura numerów. Mianowicie, na podstawie art. 169 ust. 8 Ustawy, na dostawcę usług udostępniającego dane o swoich abonentach na potrzeby świadczenia biura numerów lub spisu abonentów został nałożony obowiązek poinformowania abonenta o przekazaniu jego danych innym przedsiębiorcom telekomunikacyjnym. Realizacja tego obowiązku zapewni, iż abonent będzie miał pełną wiedzę co do faktu udostępnienia jego danych, a w szczególności uzyska informację o przedsiębiorcy telekomunikacyjnym, któremu dane te zostały przekazane.
Niezależnie od powyższego, Prezes UKE wskazuje na kwestię zbierania zgód od Abonentów, którzy podpisali umowę z dostawcą usług, przed wejściem w życie Ustawy, tj. kiedy nie było obowiązku uzyskiwania przedmiotowych zgód, a Abonent zgodnie z art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 21 lipca 2000 r. (Dz. U. Nr 73, poz. 852, z późn. zm.) mógł złożyć zastrzeżenie dotyczące umieszczenia w publicznie dostępnym spisie abonentów określonych danych identyfikujących Abonenta, dotyczących w szczególności nazwiska, imion, płci albo adresu lub części adresu, a także ich udostępniania za pośrednictwem służb informacyjnych operatora (biuro numerów).
Mając na uwadze powyższe, Prezes UKE stoi na stanowisku, że brak ww. zastrzeżenia może być interpretowany jako zgoda na zamieszczenie danych Abonenta w spisie abonentów i biurze numerów, pod warunkiem że dane Abonenta po wejściu w życie Ustawy nie były zmieniane, tj. uzupełniane, uaktualniane, nie był rozszerzany ich zakres. Jednakże Prezes UKE wskazuje, iż w interesie dostawcy usług jest uzyskanie zgody Abonenta.
_______________________________________________________________________________________
1 Prezes UKE stoi na stanowisku, że z brzmienia art. 169 ust. 1 Ustawy wynika, że pojęcie „publicznie dostępnego spisu abonentów”, o którym mowa w tym artykule, należy rozumieć jako bazę danych o abonentach służącą do świadczenia usługi informacji o numerach telefonicznych abonentów (biura numerów) oraz spisów abonentów wydawanych w formie książkowej lub elektronicznej świadczonych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych.
źródło: UKE
